Jednolity Plik Kontrolny dla mikroprzedsiębiorców od 1 stycznia 2018 roku
Od 2018 roku mikroprzedsiębiorcy będą zobowiązani do comiesięcznego generowania Jednolitego Pliku Kontrolnego, który będzie zawierał ewidencję zakupu oraz sprzedaży VAT. Jednocześnie, wszystkie osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą dołączą do systemu, których objęte zostały już małe, średnie i duże przedsiębiorstwa.
Czym jest Jednolity Plik Kontrolny?
Jednolity Plik Kontrolny to dokument tworzony na bazie informacji odnośnie operacji gospodarczych firmy za dany okres, który ma za zadanie przekazywanie drogą elektroniczną danych do Urzędu Skarbowego. Dla wszystkich przedsiębiorstw poszczególne rubryki JPK wyglądają identycznie i znajdują się w tym samym miejscu, co pozwala na ich bezproblemowe zestawienie i porównywanie przez systemy informatyczne wyposażone w algorytmy wyszukujące wszelkiego rodzaju nieprawidłowości takie, jak transakcje niezgodne z prawem czy puste faktury.
Odmiany plików JPK
25 dnia każdego miesiąca, większe firmy przesyłają do Urzędu Skarbowego plik JPK_VAT zawierający ewidencję zakupu oraz sprzedaży VAT za poprzedni miesiąc. Od 1 stycznia 2018 roku, także mikrofirmy płacące VAT będą musiały go dostarczać bez wezwania na platformę Ministerstwa Finansów. Dokument jest tworzony na bazie identycznych danych, które są używane przez księgowych do opracowywania deklaracji VAT.
A co z płatnikami VAT i mikroprzedsiębiorcami nie będącymi VAT-owcami? Od 1 lipca 2018 rok nie będą oni zobowiązani do przesyłania comiesięcznie plików JPK. Jedynie na wezwanie organu podatkowego następujących plików: JPK_FA – faktury VAT, JPK_KR – księgi rachunkowe, JPK_WB – wyciągi bankowe, JPK_MAG – magazyn, JPK_PKPiR – Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów, JPK_EWP – ewidencja przychodów. Obowiązującą aktualnie listę plików JPK można znaleźć na rządowych stronach w dziale „Struktury JPK.”
E-kontrole podatkowe
Jak zatem widać, wszyscy przedsiębiorcy zostaną objęci obowiązkiem przesyłania do Urzędu Skarbowego opisywanych plików JPK. Proces ten nazywa się elektronicznymi kontrolami podatkowymi, do zalet których zaliczyć można niższe koszty, krótszy czas realizacji, możliwość zdobycia większej ilości informacji. Urząd Skarbowy będzie dysponował narzędziem, które z większą skuteczność zweryfikuje dokumenty firm, niż ma to w przypadku klasycznych metod kontroli podatkowych przeprowadzanych przez Urzędy Skarbowe.
Jak będzie wyglądał proces raportowania JPK?
W znaczącej większości programów finansowo – księgowych używanych przez firmy oraz biura rachunkowe, dostępne są już funkcje pozwalające na generowanie pliku JPK_VAT i pozostałych struktur JPK. Są one obliczane w sposób automatyczny na podstawie wprowadzanych przez biura rachunkowe do programów informacji odnośnie prowadzonej działalności gospodarczej. Do zadań mikroprzedsiębiorcy należeć będzie także umieszczenie pliku JPK_VAT w bramce Ministerstwa Finansów i dostarczenie Urzędowi Skarbowemu na jego życzenie pozostałych JPK. By móc korzystać z tej platformy, niezbędne jest posiadanie podpisu kwalifikowanego lub stworzenie bezpłatnego profilu zaufanego w e-PUAP. Zatwierdzenie konta profilu wymaga osobistej obecności w jednym z urzędów: gminy, miasta, starostwa powiatowego, urzędu skarbowego, oddziału ZUS, własnego banku, urzędu wojewódzkiego czy polskiego konsulatu.
Samodzielne raportowanie JPK
Przedsiębiorcy mogą samodzielnie wypełnić plik JPK, lecz jest to niełatwe i czasochłonne zadanie wymagające szczegółowego zaznajomienia się z procedurą i dokumentami oraz ich wypełnienia. Należy tutaj bowiem pobrać plik JPK w formacie CSV oraz broszurę informacyjną o poprawnym wypełnieniu dokumentu, ręczne wypełnienie kilkudziesięciu pozycji, pobranie aplikacji do konwersji uzupełnionego pliku JPK z rozszerzeniem CSV do pliku z rozszerzeniem XML i przekazanie pliku do Ministerstwa Finansów przez bramkę elektroniczną lub do Urzędu skarbowego na jego żądanie. Istnieje także możliwość przesłania dokumentu pocztą lub przekazania osobiście na nośnikach elektronicznych.
W związku z tym, najlepszym rozwiązaniem wydaje się być powierzenie tego zadania profesjonalnemu biuru rachunkowemu lub księgowej. Zanim jednak to zrobimy, sprawdźmy czy korzysta ono z oprogramowania aktualizującego się do zmian prawa i posiada ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej, z którego pokryte zostaną ewentualne straty finansowe przedsiębiorstwa w przypadku popełnienia błędu w rozliczeniu czy raportowaniu do Urzędu Skarbowego.
Dla mikro firm niejednokrotnie, zlecenie przekazania plików JPK do Urzędu Skarbowego to jedyne dogodne i bezpieczne rozwiązanie.
Konsekwencje nie przesłania pliku lub wysłania go z błędami
Gdy w JPK popełniony zostanie błąd lub dokument nie zostanie wysłany, konsekwencje uzależnione będą od tego, jak czynności te zostaną sklasyfikowane. Jeśli przedsiębiorca zostanie oskarżony o wykroczenie skarbowe, zobowiązany będzie do uiszczenia grzywny w wysokości sięgającej 20-krotności płacy minimalnej. Kwalifikacja czynu jako przestępstwa skarbowego to natomiast konieczność zapłacenia 10-120 stawek dziennych.
Wyjątkowemu zaostrzeniu uległy przepisy dotyczące utraty możliwości odliczenia VAT częściowo lub w całości. Kodeks karny skarbowy zyskał przepis, który skazuje za fałszerstwa faktur do 25 lat więzienia oraz konfiskatę majątkową rozszerzoną, która obejmuje zabezpieczenia mienia podejrzanego i jego rodziny w przypadku podejrzenia o popełnienie przestępstwa skarbowego.
Ministerstwo Finansów wykazuje, że do najczęściej popełnianych błędów przy wysyłaniu JPK_VAT należą: rozbieżności w wartościach wynikających z JPK_VAT oraz w odpowiadających im polach w deklaracjach składanych za takie same okresy rozliczeniowe, rozbieżności kwot wykazywanych przez dwie strony tej samej transakcji oraz odliczanie VAT naliczonego z faktur zakupowych wystawionych przez podmioty niemające statusu czynnego podatnika VAT.
Jednolity Plik Kontrolny (JPK) to nowy sposób Ministerstwa Finansów na szybkie i skuteczne przeprowadzanie kontroli skarbowych w przedsiębiorstwach. Ministerstwo stara się uszczelnić lukę w Vat, dzięki częstszym i sprawniejszym kontrolom podatkowym.